Bilindiği üzere Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliği uyarınca, 1/1/2017
tarihinden önce geçerlilik süresi dolan A ve B sınıfı Onaylanmış Kişi Statü
Belgelerine ilişkin güncelleme talepleri belge geçerlilik tarihi en geç
1/1/2017 olacak şekilde kabul ediliyordu. Bu
firmaların 01.01.2017 tarihine kadar OKSB’lerini Yetkilendirilmiş Yükümlü
Sertifikası ile yenilemesi gerekmekteydi. 07.10.2016 tarihinde Resmi Gazete’de
“Gümrük Yönetmeliği’nde değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile söz konusu OKSB’lerin
geçerlilik süresi 15.08.2017 tarihine kadar resen uzatılmıştı.
Diğer yönden
kamuoyunda sanki Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin, tamamen kaldırılacağına dair
yanlış bir kanının hakim olduğunu görüyoruz. Esasında Onaylanmış Kişi Statü
belgesi tamamen ortadan kaldırılmıyor. Bilindiği üzere Onaylanmış kişi statüsü A,
B ve C olmak üzere üç kategoriye oluşmakta. Bunlardan A ve B sınıfı Onaylanmış
Kişi Statü belgeleri ithalatı ve ihracatı kapsayan kolaylıkları içeriyor. C
sınıfı Onaylanmış Kişi Statü belgesi ise daha ziyade ihracat tarafındaki
kolaylıkları ve basitlikleri içeriyor. Bakanlığın kaldırmayı tasarladığı
kategori ithalata yönelik basitlikleri içeren A ve B sınıfıdır. Kaldırma gerekçelerinden
biri ve en önemlisi sektörü Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikasına
yönlendirmektir.
Bununla birlikte geçen haftalarda Gümrük Ve
Ticaret Bakanlığının resmi web sayfasında ilan edildiği üzere, Yetkilendirilmiş
Yükümlü Sertifikasına Sahip firma sayısının 72 de kaldığı göz önüne alındığında,
sisteme beklenen rağbetin olmadığı veya şartları münasebetiyle henüz işlemleri
tamamlanmamış, süreci devam eden firma sayısının ne denli çok olduğu çıkarımı
yapılabilir. Bakanlığın sektörü, uluslararası arenada güvenli ve kolay ticaret
nimetlerinden faydalandırmak gayesiyle Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsüne
yönlendirme çabası ile sektörün, ulusal düzeydeki ihtiyaçlarına kifayet eden
Onaylanmış Kişi Statü Belgesine sım sıkı sarılması arasındaki tezat iyice gün
yüzüne çıkmış görünüyor.
15.08.2017 tarihi itibariye A ve B sınıfı
OKS Belgelerinin kaldırılacak olması özellikle ithalat tarafındaki gümrük
işleyişini olumsuz yönde etkileyeceği; sarı ve kırmızı hat sayısındaki
fazlalığın ciddi sıkıntılar yaşanmasına sebebiyet vereceği, riskli eşyaların
daha nitelikli incelenmesinin fiziki şartlar ve iş yükü münasebetiyle mümkün
olmayacağı ve 2023 Hedeflerinin olumsuz etkileneceği ön görülüyor. Bakanlığın
haklı olarak daha ne kadar veya nereye kadar süre uzatımı yapacağız tavrını da
ötelemeden gerçekçi bir yaklaşımla sorunun masaya yatırılmasında ve yukarıda
sayılan muhtemel olumsuzlukların önlenmesi bakımından OKSB’nin ithalat tarafını
da sekteye uğratmayacak şekilde yeniden uzatılmasının faydalı olacağı
değerlendirilmektedir.
Haki DEMİRTAŞ
Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri